Petra Caspers ontmoette ik toen zij zo gastvrij was om een groep interne mediators te ontvangen op de Kromhoutkazerne. Ik stapte een andere wereld binnen. Interessant om daar meer over te weten.
Mijn interviews eindigen altijd met “het voorwerp”, jij appte me direct een plaatje door toen ik je er tijdens de voorbereiding naar vroeg. Zo’n snelle keuze, dat maakt me nieuwsgierig, laten we dit keer met het voorwerp beginnen.
Petra: “Er zijn twee redenen waarom ik voor dit plaatje heb gekozen. Ik ben zelf het sterrenbeeld weegschaal. Ik heb mijn leven lang al het gevoel dat je dingen in balans moet brengen. Dat is ook wat je doet als mediator, proberen de belangen van partijen weer in balans te brengen. Door een nieuw evenwicht kunnen mensen weer met elkaar door een deur, worden weer blij van elkaar, voelen zich heel. De weeg- schaal ziet er op dit plaatje uit als speelgoed. Dat sprak me ook aan, ik ken mezelf niet anders, als kind speelde dit al. Het kinderlijke van deze weegschaal vind ik nog beter passen bij mediation omdat het er niet om gaat hoe iemand vindt dat de balans erin gebracht wordt. Je moet het zelf zien te bereiken, met elkaar.”
Defensie en mediation dat lijkt me een verrassende combinatie?
Petra: “Dat klopt, dat is het ook. De hiërarchie is heel strikt en binnen een militaire organisatie zie je aan de buitenkant wat iemand is, welke rang. Om die reden vragen we ook aan militairen om in burgerkleding aan de mediationtafel te komen en elkaar te tutoyeren. Dat is zó mooi, dan zie je de situatie veranderen. Op het moment dat dat uniform uit is en ze spreken elkaar bij de voornaam aan dan zie je partijen op hetzelfde niveau komen.” Petra, enthousiaste blik: “Prachtig om dat te zien. Er zit verder iets heel dubbels in een militaire organisatie. Als een eenheid op uitzending is en er is écht wat aan de hand dan is er één commandant en iedereen moet zich conformeren naar die ene commandant anders gaat het fout. De grote kunst is om dat op cruciale momenten goed te hanteren en op momenten dat het niet nodig is het sociale aspect te laten prevaleren. Ik noem het de “soft controls”, als ze dat kunnen komen ze ver als militair. Je ziet het bij onze generaals, die zullen nooit generaal worden als ze die bepaalde kwaliteiten niet hebben.”
Defensie en jij als interne mediator, wat kenmerkt jou?
Petra doet een voor mij verrassende uitspraak: “Ik ben pacifist dus het is heel mooi dat ik bij defensie werk. Ik geloof niet dat wapens een oplossing bieden. Ik ben er wel achter dat wapens nodig zijn om een evenwicht in de machtsbalans in de wereld te hebben. Zover heb ik het allemaal geaccepteerd … toen ik wat ouder en verstandiger werd. Wat ik ook zie is dat ieder conflict uiteindelijk wordt beslecht aan de onder- handelingstafel. Die onderhandeling is belangrijk. Als die onderhande- ling op een goede manier plaatsvindt, en we leiden mensen daarin op, dan ben je als organisatie conflictvaardiger. Je ziet het bij jonge medewerkers van defensie. Zij krijgen het met de paplepel ingegoten. Ik heb veel functies gehad bij Defensie en wat ik nu doe, dit is een droom. Het mooie van mijn opdracht is dat het zowel preventief (opleidingen, trainingen) is als recessief (de dienst te bieden om het op te lossen als het fout gaat). AGO levert daarmee een bijdrage om uiteindelijk de eenheid, die straks weer op uitzending is, zo goed mogelijk te laten acteren. Dat is mooi.”
Wat is jouw eigenheid tijdens een mediation?
Petra: “Ik ben een mediator die heel veel ruimte schept voor het verhaal. Iedereen zijn verhaal laten doen, checken of het begrepen wordt. Ik ben iemand die veel samenvat, reframed. Vaak voelen mensen zich niet gehoord. Als ze dan aan tafel zitten dan is het belangrijk daar ruimte voor te geven. Het allerbelangrijkste vind ik dat ze het niet aan mij vertellen maar aan elkaar. Het verhaal vertellen met daarin nog alle emotie. De grote kracht van een mediation vind ik ook dat je de non verbale communicatie volledig mee kunt nemen en kunt spiegelen. Het gaat om het complete plaatje. Het is ook mijn stijl om eerst alles uit de kast te halen, te ordenen en dan weer op te ruimen.”
Waarom kiest Defensie voor interne (in dienst van defensie) mediators?
Petra: “Je moet de organisatie begrijpen. Het zijn vier krijgsmachtsdelen en één Defensie organisatie. Er zit veel historie in en er zijn verschillende culturen. Om te begrijpen wat er gebeurt, moet je daar iets van weten. Als je díe wereld kent, snap je beter waarom bepaalde kwesties gaan spelen. Je weet hoe de besluitvorming plaatsvindt. En, heel praktisch, de Defensie taal is doorspekt met afkortingen. Het is heel handig om daar kennis van te hebben.” We sluiten het gesprek af en Petra zegt nadenkend: ”Ik hoop dat het allemaal gaat lukken, ik heb best wel een uitdaging. Wel een mooie uitdaging waar ik echt voor ga. Ik hoop dat alternatieve geschiloplossing, bemiddeling en early intervention (preventieve conflictvaardigheid) toeneemt zodat het cluster een meerwaarde gaat aantonen.” De zaterdag voordat ik het interview op LinkedIn wil plaatsen lees ik in het Financieel Dagblad het interview met Dan Shapiro, oprichter en directeur van het Harvard International Negotiation Program. Aan het eind van het interview adviseert hij leiders aan hun medewerkers kennis en vaardigheden te geven om om te kunnen gaan met conflicten zodra deze zich aandienen. Daarnaast adviseert hij in een organisatie procedures en systemen in te bouwen die het voor medewerkers mogelijk maken hun conflicten te melden en op te lossen. Petra en haar team zijn een goed voorbeeld hoe de adviezen van Shapiro in de praktijk vorm kunnen worden gegeven.
Mei 2017